ઋતુ પ્રમાણે ભગવાનની દિનચર્યા બદલાતા ગરમીમાં રામલલ્લાના ભારી અલંકારો બદલાશે

અયોધ્યા. તા.18
વૈષ્ણવ શહેરના મંદિરોમાં ખાસ કરીને મધુર ઉપાસના મંદિરોમાં ઋતુ પ્રમાણે ભગવાનની દિનચર્યા બદલાતી રહે છે. એ જ રીતે આહાર અને વસ્ત્રો પણ બદલાય છે. તેવી જ રીતે મંદિરમાં પણ વ્યવસ્થા કરવામાં આવી રહી છે. આ વિષય પર ધાર્મિક ટ્રસ્ટ સમિતિ તરફથી શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ માટે સૂચનો આપવામાં આવ્યા છે.

આ અંગે યાત્રાધામ વિસ્તાર મંથન કરી રહ્યો છે. અત્યાર સુધી તીર્થ ક્ષેત્રનો નિર્ણય લેવાની સત્તા મુખ્ય પૂજારી આચાર્ય સત્યેન્દ્ર દાસ શાસ્ત્રીને સોંપવામાં આવી હતી. હવે તે ત્યાં નથી, સંપૂર્ણ નિયંત્રણ ફક્ત તીર્થ ક્ષેત્રનું છે. ઉનાળાથી ફેરફારો શરૂ થશે. રામનવમીથી રામલલાને ઊનના કપડાને બદલે શુદ્ધ સુતરાઉ કપડાં પહેરાવવામાં આવે છે.

આ ઉપરાંત ભગવાનને અર્પણમાં દહીં અને મોસમી ફળોના રસનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. રામ મંદિર નિર્માણ પ્રભારી ગોપાલ રાવની માનીએ તો અયોધ્યાની રામાનંદીય પરંપરા મુજબ ભગવાનની દિનચર્યા નિશ્ચિત છે અને તે પ્રમાણે જ ચાલુ રહેશે.

તેમણે કહ્યું કે, જ્યાં સુધી સીઝન મુજબની વ્યવસ્થાનો સંબંધ છે, તેની સામે કોઈને કોઈ વાંધો નથી. હજુ પણ ભારતીય પરંપરામાં છ ઋતુઓ છે. ચૈત્ર-વૈશાખને વસંતઋતુ તરીકે સ્વીકારવામાં આવી છે. આ ઋતુમાં પ્રકૃતિમાં પરિવર્તન આવે છે અને ત્યાર બાદ જ્યેષ્ઠ-અષાઢ માસને ઉનાળાની ઋતુ તરીકે ગણવામાં આવે છે.

તેમણે જણાવ્યું કે  મંદિરમાં ભગવાનની દિનચર્યા બદલાઈ ઉનાળામાં એટલે કે જ્યેષ્ઠ માસના પ્રારંભ થી દેખાશે. પંચાંગ અનુસાર 12મી મે  વૈશાખ પૂર્ણિમા પછી 13મેથી જ્યેષ્ઠ માસનો પ્રારંભ થશે. 

ગરમીના આધારે ભગવાનનો મુગટ, કાનની બુટ્ટીઓ અને ગળાનો હાર પણ બદલાશે: 
રામ નવમીના તહેવાર પર ભગવાન રામલલાને ખાસ સોનાના આભૂષણોથી શણગારવામફાં આવ્યા હતા. આ ઉત્સવ પછી, તેમની કેટલીક વિશેષ સજાવટ દૂર કરવામાં આવી હતી. આ સમયે, રામ લલ્લા દ્વારા પહેરવામાં આવતી જ્વેલરી પણ સિઝન માટે યોગ્ય નથી. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે ઉનાળાની ઋતુની શરૂઆતમાં આ જ્વેલરી કાઢી નાખવામાં આવશે અને હળવી જ્વેલરી પહેરવામાં આવશે. રામલલાની ટોચ પર મુકુટ અને કુંડળ શોભાયમાન છે. 

મધુપાર્કના પાન દરરોજ ભગવાનને અર્પણ કરવામાં આવે છે: 
મધુપાર્કના પાન દરરોજ પાંચ આરતીઓ પહેલાં ભગવાન રામલલાને અર્પણ કરવામાં આવે છે. આ મધુપર્ક એટલે મધ, દહીં અને ઘીનું મિશ્રણ. ભગવાનના મુખને શુદ્ધ કરવા માટે સૌપ્રથમ આ મધુપર્કનું પીણું ચઢાવવાની વૈષ્ણવ પરંપરામાં પરંપરા છે.

એવું કહેવાય છે કે સવારે ભગવાનના ઉદય પછી આરતીના સમયે મંગળા ચઢાવવામાં આવે છે અને આરતી પહેલા શ્રીંગાર આપવામાં આવે છે.