કચ્છમાં ભુકંપ વખતે બિલ્ડીંગ ધરાશાયી થતા 89 લોકોના મોતના કેસમાં બિલ્ડર-કોન્સ્ટેબલ નિર્દોષ

હાઈકોર્ટે પાંચ બિલ્ડર અને એક કોન્સ્ટેબલને નિર્દોષ જાહેર કરેલ છે: ગાંધીધામ ખાતે આવેલ કેવલ, કિન્નર અને કિંજલ નામની બિલ્ડીંગો ભુકંપમાં પડી ગઈ હતી

રાજકોટ,તા.5
રાજ્યને હચમચાવી નાખનાર વિનાશક ભૂકંપના 23 વર્ષ બાદ, 26મી જાન્યુઆરી, 2001એ કચ્છના ગાંધીધામ ખાતે કેવલ, કિન્નર અને કિંજલ સંકુલ ધરાશાયી થવાથી 89 વ્યક્તિઓના મોતના કેસમાં ગુજરાત હાઈકોર્ટે ગુરુવારે પાંચ બિલ્ડરો અને એક પોલીસ કોન્સ્ટેબલને નિર્દોષ જાહેર કર્યા હતા.આ ઘટના દરમિયાન કુલ 89 વ્યક્તિઓએ જીવ ગુમાવ્યા હતા.  

આઈપીસીની કલમ 304(2)ના કેસમાં આ કદાચ પ્રથમ અને એકમાત્ર દોષિત ઠરાવવાનો ચુકાદો હતો. .હાઇકોર્ટ અને સુપ્રીમ કોર્ટે રાજ્યના ઘણા શહેરોમાં ઇમારતો ધરાશાયી થયા બાદ ડેવલપર્સ અને સરકારી અધિકારીઓ સામે પોલીસ દ્વારા લાદવામાં આવેલી આવી કલમને દૂર કરાઈ  હતી.  તેથી, સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, બિલ્ડરોને સોંપવામાં આવેલી આ એકમાત્ર સજા હતી અને ગુજરાત હાઈકોર્ટે આ સજા રદ્દ કરી હતી.  

કેસની વિગતો મુજબ, પોલીસે બિલ્ડર પ્રતિક જોષી અને તેના ભાગીદારો સમીર જોષી, જાધવજી વરસાણી, નાનજી વરસાણી અને લાલજી વરસાણી સામે ફરિયાદ દાખલ કરી હતી જે ઈમારતો ધરાશાયી થઈ છે તેની ઘટનાના એક મહિના પછી એફઆઈઆર દાખલ કરવામાં આવી હતી કારણ કે તેણે ઈમારતોના બાંધકામ માટે હલકી ગુણવત્તાની સામગ્રીનો ઉપયોગ કર્યો હતો અને તેથી તે ભૂકંપમાં ટકી શકી ન હતી.  તદુપરાંત, સંબંધિત ઓથોરિટી દ્વારા મંજૂર કરાયેલ પ્લાન અને ડિઝાઇન મુજબ બાંધકામ કરવામાં આવ્યું ન હતું.

ગાંધીધામની એક અદાલતે બિલ્ડરોને દોષિત ઠેરવીને પાંચ વર્ષની કેદની સજા ફટકારી હતી અને કારણ આપ્યું હતું કે આરોપીઓ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા હલકી ગુણવત્તાના મટિરિયલના કારણે બિલ્ડીંગ તૂટી પડી હતી.  તદુપરાંત, કોર્ટે આરોપીને સમર્થન આપતા કોર્ટમાં ખોટા નિવેદનો આપવા બદલ પોલીસ કોન્સ્ટેબલ સુનિલ સરવૈયા સામે FIR દાખલ કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. કોન્સ્ટેબલે ઇમારતોના ફોટો, વિડિયો અને  સેમ્પલ એકઠા કર્યા હતા અને બિલ્ડિંગ સાઇટ્સ પરથી ફોટોગ્રાફી અને વીડિયોગ્રાફી કરી હતી.  વર્ષ 2007માં તેમને આપવામાં આવેલી સજા સામે તમામે ગુજરાત હાઈકોર્ટનો સંપર્ક કર્યો હતો. 

બિલ્ડરો તરફથી વકીલ યોગેશ લાખાણી અને કોન્સ્ટેબલ તરફથી દિવ્યેશ સેજપાલની દલીલો સાંભળ્યા બાદ કોર્ટે ચુકાદો આપ્યો હતો કે બિલ્ડિંગ ધરાશાયી થવાના કારણ અંગે રેકોર્ડ પર કોઈ પુરાવા નથી.  

ભૂકંપનું કેન્દ્ર રાપર નજીક હોવાનું નોંધાયું હતું, જે કચ્છ જિલ્લામાં આવેલું છે અને ભૂકંપની તીવ્રતા 8.1 રિક્ટર સ્કેલ હતી, જે ખૂબ જ વધુ તીવ્રતાનો હતો, અને ઉક્ત ભૂકંપની અસરને કારણે કોર્ટ, કલેક્ટર કચેરી, સિવિલ હોસ્પિટલ, પોલીસ સ્ટેશન વગેરે સહિતની ઇમારતો ધરાશાયી થઇ છે. જો કે, કુદરતી આફતના તે કિસ્સાઓ માટે એક પણ એફઆઈઆર નોંધવામાં આવી નથી, HCએ જણાવ્યું હતું. 

ભૂકંપના કારણે, ગુજરાત રાજ્યમાં સરકારી ઈમારતો સહિતની ઘણી ઈમારતો ધરાશાયી થઈ ગઈ છે અને ઈમારતોની નજીકના વિસ્તારનો પ્રશ્ર્ન છે, બીજી કેટલીય ઈમારતો અને મકાનો ધરાશાયી થયા છે અને કેટલાય લોકોએ પોતાનો અમૂલ્ય જીવ ગુમાવ્યો છે."  ઇંઈએ ચુકાદો આપ્યો.  હાઈકોર્ટે કોન્સ્ટેબલ સામેના આદેશને પણ રદ રાખ્યો છે કારણ કે બિલ્ડરને આરોપોમાંથી મુક્ત કરવામાં આવ્યો છે.